وضعیت‌شناسی انتخابات 2012 آمریکا

روند انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا

نظام انتخاباتی آمریکا تلفیقی از دموکراسی و مراجعه مستقیم به آرای مردمی و الیگارشی بلندپایگان سیاسی است. انتخابات آمریکا در چند مرحله انجام می‌شود. انتخابات در آمریکا بیش از آنکه در میان احزاب این کشور جریان داشته باشد، میان رقبای داخل یک حزب صورت می‌گیرد و تنها در آخرین مرحله و چند هفته مانده به برپایی انتخابات عمومی، نامزده‌های احزاب رو در روی یکدیگر قرار می‌گیرند.هر فردی که قصد داشته باشد در انتخابات شرکت کند، ابتدا باید در سلسله مراتب حزب خود به پیروزی دست یابد. اولین مکانی که فرد شانس خود را امتحان می‌کند، انجمن‌های حزبی است. فرد نامزد یا از سوی رهبران انجمن معرفی می‌گردد، یا در جریان بحث و گفت‌وگو در کنوانسیون‌های حزبی برگزیده می‌شود و یا اینکه در نهایت اعضای حزب، وی را انتخاب می‌کنند، در بعضی مواقع نیز هر سه شیوه به‌طور هم‌زمان اجرا می‌شود.در نهایت، انتخابات عمومی به صورت ایالتی برگزار می‌گردد و هر کس در آن ایالت پیروز شود، آرای الکترال (هیئت‌های انتخاباتی) آن ایالت را کسب می‌کند. تعداد آرای الکترال ۵۰‬ ایالت، ۵۳۸‬ عدد است که برابر تعداد اعضای مجلس نمایندگان(100 نفر) به‌علاوه تعداد اعضای مجلس سنا(435 نفر) و 3 رأی هم مربوط به بخش مستقل کلمبیاست.

پروسه انتخابات 2012

انتخابات 2012 ایالات متحده آمریکا که قرار است در نوامبر سال جاری میلادی برگزار شود، کم و بیش از اوایل سال 2011 حرکات اولیه خود را آغاز کرده و نامزدهای احتمالی این انتخابات در ماه مه گذشته تشکیل کمیته‌های مقدماتی را شروع کرده‌اند.احزاب جمهوری‌خواه و دموکرات‌ آمریکا نامزدهای خود در انتخابات ریاست‌جمهوری را با رأی‌گیری‌های درون‌حزبی تعیین می‌کنند. دموکرات‌ها با حضور اوباما نیازی به رأی‌‌گیری درون حزبی ندارند؛ اما جمهوریخواهان تا شش ماه دیگر باید در تک‌تک 50 ایالت آمریکا رأی‌گیری کنند تا در ماه اوت نامزد نهایی حزب از برآیند این آرا مشخص شود.بنابراین، هر یک از این دو حزب باید در پایان تابستان تجمع بزرگ انتخاباتی (کنوانسیون) تشکیل دهند تا نامزدهای ریاست‌جمهوری و معاون ریاست‌جمهوری و نیز برنامه سیاسی خود را به‌طور رسمی اعلام کنند. در پایان، در آخرین مرحله از روند انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا، پنجاه ایالت آمریکا و منطقه فدرال کلمبیا در ششم نوامبر اعضای مجمع انتخاباتی را انتخاب می‌کنند و همان شب، پیروز رقابت‌های انتخابات ریاست جمهوری 2012 انتخاب می‌شود. هر نامزد برای پیروز شدن نیاز به کسب حداکثر 270 کارت الکترال حوزه‌های گزینش‌گر دارد. دموکرات‌ها در دو دوره انتخابات قبلی 246 کارت رأی الکترال به‌دست آوردند در حالی‌که این رقم برای جمهوری‌خواهان 180 کارت بود است.

حزب دموکرات در حال حاضر فعالیت انتخاباتی چندانی ندارد؛ چراکه در آمریکا معمولاً از حزبی که رئیس‌جمهور متعلق به آن است، چندان فعالیت انتخاباتی سر نمی‌زند. همان‌طور که مشاهده می‌شود، در حال حاضر که آقای اوباما از حزب دموکرات روی کار است، فعالیت حزبی برای انتخابات دیده نمی‌شود، مگر اینکه وضع رئیس‌جمهوری که روی کار است، بسیار بد باشد. در این دوره از انتخابات در بین مجموعه‌ دموکرات‌ها اتفاق نظر وجود دارد که آقای اوباما برای انتخابات 2012 نیز کاندیدای این حزب باشد. از سوی دیگر، حزب جمهوری‌خواه، اولین انتخابات درون‌حزبی خود را چند روز پیش برگزار کرد. در انتخابات درون حزبی جمهوری‌خوا‌هان در ایالات آیووا، «میت رامنی» فرماندار سابق ایالت ماساچوست، نفر اول شد؛ «ریک سنترم» سناتور سابق پنسیلوانیا، نفر دوم و «ران پال» نماینده ایالت تگزاس، با اختلاف کمی نفر سوم شد. جمهوری‌خواهان طی هفته‌های آینده نیز در دیگر ایالات آمریکا انتخابات درون حزبی برگزار خواهند کرد و بعد از چند ماه، نماینده حزب جمهوری‌خواه برای رقابت با نماینده دموکرات‌ها مشخص خواهد شد.در حال حاضر، انتخابات 2012 آمریکا در مرحله درون حزبی است. معمولاً افرادی در این مرحله و پیش از آغاز انتخابات درون حزبی موفق هستند که بتوانند در حوزه جذب منابع مالی موفق باشند. بسیاری از کاندیداها به دلیل اینکه در حوزه جذب منابع مالی موفق نبوده‌اند، حتی به انتخابات درون حزبی هم نمی‌رسند. بنابراین در انتخابات آمریکا پول حرف اول را می‌زند و نبود آن منجر می‌شود که تعداد زیادی از این کاندیداها فعالیت انتخاباتی خود را متوقف کنند.

رقبای اصلی اوباما

نظرسنجی‌های انجام گرفته توسط واشنگتن‌پست و ABC ، رقبای اوباما را میت رامنی، هرمان کین و ریک‌پری معرفی کرده است. ولی تا زمانی که نامزد قطعی و رسمی جمهوری‌خواهان مشخص نشده است نمی‌توان پیش‌بینی شفافی در مورد کیفیت زمین مسابقه رقابت انتخاباتی انجام داد. تصور جمهوری‌خواهان این است که نقشه انتخابات 2012 مشابه نقشه انتخابات‌های سال‌های2000 و 2004 است که در آن جمهوری‌خواهان با اختلافی ناچیز بر رقیب پیروز شدند؛ برعکس انتخاب 2008 که اوباما پیروز مطلق میدان بود.

میت رامنی

میت رامنی فرماندار ثروتمند سابق ایالت ماساچوست است که به‌صورت رسمی برای دومین‌بار به‌منظور انتخاب به‌عنوان نامزد حزب جمهوری‌خواه تلاش می‌کند. وی با وجود اینکه در تلاش پیشین خود شکست خورده بود، این بار از شانس خوبی برخوردار است و بسیاری او را دارای شانس اول انتخاب برای رقابت با اوباما می‌دانند. رامنی از طرفداران نیروهای نظامی آمریکا به حساب می‌آید و از افزایش نیروهای نظامی این کشور حمایت می‌کند.

رامنی که با اعلام انصراف «سارا پیلین» و پیشتازی در نظرسنجی‌ها، خود را کاندیدای بی‌رقیب جمهوری‌خواهان می‌داند، در اولین سخنرانی اصلی خود گفت: ما سرور جهانیم، خداوند این کشور (آمریکا) را پدید نیاورده که ملت آن دنباله‌رو باشند. تقدیر آمریکا این نیست که قدرتی برابر و متوازن میان قدرت‌های دیگر در جهان باشد. این قرن باید قرن آمریکا باشد. در چنین سده‌ای، ایالات متحده باید قوی‌ترین اقتصاد و ارتش دنیا را داشته باشد. در قرن آمریکا، ایالات متحده، دنیای آزاد را هدایت می‌کند و دنیای آزاد، هدایت دیگر جهان را بر عهده دارد.رامنی از حضور مشاوران برجسته‌ای در این دوره بهره می‌برد. در میان ۲۲ مشاور ویژه وی، نام‌های «مایکل چرتاف»، وزیر امنیت داخلی سابق، «اریک ادلمن» دیپلمات کهنه‌کار و دستیار «دیک چنی» و «الیوت کوهن» مشاور «کاندولیزا رایس» وزیر امور خارجه سابق، دیده می‌شود. «مایکل هیدن»، رئیس پیشین سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سی‌آی‌ای) و «کوفر بلک» رئیس اسبق بخش عملیاتی «سی‌آی‌ای»، هم به تیم مشاوران میت رامنی پیوسته‌اند.

نیوت گینگریچ

گینگریچ، رهبر فراکسیون جمهوری‌خواهان در کنگره آمریکا در زمان «بیل کلینتون»، از جمله منتقدان جدی سیاست‌های ناموفق اوباما است. گینگریچ سال گذشته خواستار وضع قانونی سراسری شد تا جلوی [به عقیده او] هجوم‌ شریعت را به قوانین و حقوق آمریکا بگیرد و چپ را متهم کرد که حاضر نیست «تهدید مرگبار شریعت را نسبت به بقای آزادی در ایالات متحده و در جهان آن طور که ما می‌دانیم» بپذیرد و به آن اذعان کند.نقطه ضعف واقعی گینگریچ بین گروه‌های محافظه‌کار و بنیادگرایی که بر جریان رقابت‌های مقدماتی انتخابات ریاست‌جمهوری سلطه دارند، بی‌اخلاقی و بی‌وفایی شخصی او است که به دو طلاق شرم‌آور منجر شد (هر دوی آن‌ها زمانی بود که بیل کلینتون، رئیس‌جمهور آمریکا را برای عدم پایبندی به اخلاق زناشویی سرزنش می‌کرد).

ریک سانتوروم

سانتوروم، سناتور سابق ایالت پنسیلوانیا، بیشتر محبوبیت خود را مدیون حمایت از مسیحیان محافظه‌کار و همچنین طرفداران مبارزه با سقط جنین است. وی به‌شدت سیاست‌های اوباما را به باد انتقاد می‌گیرد. در آستانه برگزاری انتخابات آیووا، او در یک سخنرانی به‌شدت به سیاست‌های اوباما تاخت و گفت: ارزش‌های ما براساس دین و انجیل است. ارزش‌های آن‌ها براساس دین نفس است.

ران پال

دکتر ران پال، نماینده تگزاس در مجلس نمایندگان و از سیاستمداران برجسته آمریکا به‌شمار می‌آید که بارها تأکید کرده است سیاست خارجه آمریکا باید تغییر کند تا از درگیری‌های بیشتر در دنیا اجتناب شود. او یک جمهوری‌خواه محافظه‌کار است و اغلب دم از انقلاب می‌زند و در مورد ایران مواضعی اصولی دارد.ران پال، در پاسخ به سؤالی که چرا در قبال ایران موضع نرمی دارد، گفته است: در مورد سیاست ما در قبال ایران باید یک نگاه تاریخی داشت. آمریکا با وجودی که دشمنی بزرگ‌تر از اتحاد شوروی و یا چین نداشت، به این کشورها حمله نکرد. اتحاد شوروی بیش از سی هزار کلاهک هسته‌ای و موشک‌های قاره‌پیما داشت. حال چرا باید در مورد ایران که یک زمانی ممکن است به سلاح هسته‌ای دست یابد، این حد جنجال و حساسیت به‌پا کرد؟ اسرائیل و روسیه سلاح هسته‌ای دارند، چرا نباید ایران داشته باشد؟

این سیاستمدار کهنه‌کار آمریکایی گفت: اعمال تحریم‌های شدید، موضوع را بدتر کرده است و گاهی اوقات باید از منظر مردم ایران به این مسئله نگاه کرد. بسیاری از کشورهای منطقه از روسیه و چین گرفته تا اسرائیل، هند و پاکستان سلاح هسته‌ای دارند. ایران نیز می‌خواهد با اتکا به قدرت هسته‌ای بر وزن سیاسی خود در منطقه بیفزاید.جنبش ران پل، متشکل از چپ‌گرایان، محافظه‌کاران راست‌گرا، فعالان صلح‌طلب ، رهبران مذهبی و چهره‌های سیاسی برجسته آمریکایی به «انقلابی تازه» معروف است.تحلیل‌گران معتقدند ران پال می‌تواند در انتخابات درون‌حزبی در ایالت ینوهمپشایر، رتبه دوم را کسب کند.

ریک پری

«ریک پری» فرماندار جمهوری‌خواه ایالت تگزاس نیز از رقبای اوباما در این انتخابات به‌شمار می‌رود.در انتخابات درون‌حزبی جمهوری‌خوا‌هان در ایالات آیووا ، میت رامنی، فرماندار ایالت ماساچوست، توانست با اختلاف تنها ۸ رأی از ریک سانتوروم، سناتور سابق ایالت پنسیلوانیا و نزدیک‌ترین رقیب خود، پیشی بگیرد. پس از این دو نفر، ران پل و نیوت گینگریچ مقام‌های سوم و چهارم را کسب کردند. نتایج شمارش آرا نشان می‌دهد که میت رامنی با به دست آوردن 6/24درصد رتبه نخست آرا را به‌دست آورده است. در این رأی‌گیری ریک سانتوروم، 5/24 درصد، ران پل5/21درصد و نیوت گینگریچ 3/13درصد آرا را کسب کردند. ریک پری، فرماندار ایالت تگزاس، دیگر نامزد حزب جمهوری‌خواه با به‌ دست آوردن تنها 3/10درصد آرا در جایگاه پنجم قرار گرفت.در رأی‌‌گیری ایالت آیووا ۱۲۰ هزار نفر از هواداران و اعضای حزب جمهوری‌خواه شرکت کردند. هرچند این رأی‌گیری تنها نخستین مرحله از انتخابات مقدماتی برای تعیین نامزد حزب جمهوری‌خواه به حساب می‌آید؛ اما بدون شک با مشخص کردن چهره نامزدهای مطرح، این رقابت‌ها وارد مرحله جدی‌تری خواهد شد.

«مایک هاکبی» کشیش و فرماندار پیشین ایالت آرکانزاس؛ «جب بوش» برادر جرج دبلیو بوش؛ «تیم پاولنتی» فرماندار پیشین ایالت مینه سوتا؛ «رودی جیولیانی» شهردار پیشین نیویورک؛ و «دونالد ترامپ» میلیونر و صاحب شرکت عظیم ساختمان‌سازی و چندین هتل بزرگ که سابقه مجری‌گری در تلویزیون را نیز دارد، از جمله افرادی هستند که با وجود اعلام کاندیداتوری برای انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال 2012 موفق به کسب آرا در اولین دوره انتخابات درون حزبی نشدند و از صحنه رقابت انتخاباتی کنار رفتند.

نکته پایانی

در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا هر نامزد برای پیروز شدن نیاز به کسب حداکثر 270 کارت الکترال حوزه‌های گزینشگر را دارد. دموکرات‌ها در دو دوره انتخابات قبلی 246 کارت رأی الکترال به‌دست آوردند در حالی‌که این رقم برای جمهوری‌خواهان 180 کارت بود. این امر دلالت می‌کند که اوباما 9 ایالت را به جمهوری‌خواهان واگذار خواهد کرد.کلرادو، فلوریدا، ایندیانا، آیووا ، نوادا، نیومکزیکو، کارولینای شمالی ، اوهایو و ویرجینیا، ایالت‌های هدف اولیه جمهوری‌خواهان خواهد بود. ایندیانا چندین دهه است که نامزدهای جمهوری‌خواه را برمی‌گزیند. به غیر از این 9 ایالت، چندین ایالت دیگر رقابت برانگیزند که سه ایالت از آن‌ها قلب صنعت آمریکا محسوب می‌شوند، شامل ایالت‌های میشیگان و پنسیلوانیا که در پنج دوره قبلی، دموکرات‌ها را برگزیده‌اند و ایالت ویسکانسین که شش بار به دموکرات‌ها رأی داده است. از مجموعه این ارزیابی‌ها و محاسبات، این‌گونه می‌توان استنتاج کرد که انتخابات 2012 فقط یک میدان رقابت برای درک اینکه چه کسی برنده و چه کسی بازنده خواهد شد نیست؛ بلکه نتایج و دستاوردهای آن، بسی ژرف‌تر خواهد بود. انتخابات این دوره صرفاً رقابت میان دو رقیب نیست، منازعه میان دو دیدگاه از نقش دولت.